Χειραγώγηση στο τράφικινγκ… και όχι μόνο!

Από το 2004 είμαι μέλος των εθελοντών της Νέας Ζωής, μιας διακονίας για την ελευθερία και την αποκατάσταση θυμάτων σωματεμπορίας. Ο αγώνας ενάντια στη σωματεμπορία ξεκινάει από την αρχαιότητα με την Παλαιά Διαθήκη (θα δημοσιεύσω σύντομα αναλυτικό άρθρο για το νομικό κώδικα της ΠΔ) και βασικό στοιχείο του DNA του χαρακτήρα του Γιαχβέ είναι η απόρριψη κάθε μορφής δουλείας.

Το δυσκολότερο μέρος σ’ αυτό το έργο ενάντια στη σωματεμπορία, κάτι που δύσκολα μπορεί να καταλάβει κάποιος που βρίσκεται έξω απ’ αυτή την κατάσταση, είναι να κερδίσει κανείς την εμπιστοσύνη του θύματος για να μπορέσει το θύμα να βρει τη δύναμη να ελευθερωθεί. Η συνηθισμένη απορία που γεννιέται είναι: «Μα το πιο φυσιολογικό γι αυτούς τους ανθρώπους θα ήταν να τρέξουν να φύγουν, να αρπάξουν κατευθείαν την ευκαιρία και τις βοήθειες που τους προσφέρετε. Γιατί δεν το κάνουν;» Θυμίζει λίγο και το ερώτημα του Ιησού στον παραλυτικό: Θέλεις να γίνεις υγιής;

Η απάντηση είναι «λόγω της χειραγώγησης των εμπόρων τους». Αρχικά τα θύματα, ή ένα ποσοστό των θυμάτων τουλάχιστον, εμπιστεύτηκαν (συχνά ερωτεύτηκαν) τον έμπορό τους ο οποίος όντως τους πρόσφερε αγάπη, αποδοχή, υποσχέσεις, φροντίδα  μια στενή σχέση την οποία αναζητούσαν μέσα στο συχνά δύσκολο φτωχό περιβάλλον τους. Έζησαν τον έρωτά τους και ακολούθησαν αυτό τον άνθρωπο σε ό,τι τους έλεγε. Σταδιακά, όμως, ανακαλύπτουμε ότι αυτή δεν ήταν μια σχέση ελευθερίας αλλά μια σχέση χειραγώγησης και καταναγκασμού με εγκληματικές μεθόδους. Θα μοιραστώ μόνο δύο απ’ αυτές:

1. Μια τακτική των εμπόρων είναι η επανειλημμένη παρουσίαση του έξω κόσμου ως κακού και επικίνδυνου. Ειδικά όταν το θύμα βρίσκεται στο εξωτερικό, ο έμπορος παρουσιάζει την αφαίρεση ελευθερίας, πιστοποιητικών, διαβατηρίων ως τον τρόπο με τον οποίο προστατεύει το θύμα από το κράτος εκεί έξω, από την αστυνομία, από το τμήμα μετανάστευσης κ.ο.κ. Γενικά, ο θύτης κάνει τα πάντα ώστε το θύμα να μην ακούει άλλες φωνές παρά μόνο τη δική του. Αυτή η κινδυνολογία καταστρέφει την εμπιστοσύνη του θύματος προς άλλους ανθρώπους, ακόμα και την εμπιστοσύνη στα ίδια τα ένστικτα του θύματος για το τι είναι σωστό και τι είναι λάθος, για το ποιος θέλει το καλό του και ποιος το κακό του. Δημιουργεί μια ψευδή ασφάλεια μέσα στο κλουβί της δουλείας. Πραγματικά θα ήταν «τρελός» κάποιος να αφήσει αυτό το χώρο και να ρισκάρει να πέσει στα χέρια της «κόλασης».

2. Ο έμπορος παρουσιάζεται ως ο μόνος που μπορεί να προσφέρει στο θύμα προστασία από κινδύνους. Μόνο κάτω από την δική του επίβλεψη θα μπορούσε το θύμα να επιβιώσει, αυτό και η οικογένειά του. Κάποιες φορές έχουμε και υποσχέσεις ότι η ταλαιπωρία είναι αναπόφευκτη, για να ξεπληρωθούν κάποια χρέη του θύματος ή του εμπόρου αλλά δεν θα είναι μόνιμη. Θα έρθει η μέρα που ο έμπορος θα παντρευτεί το θύμα ή το θύμα θα είναι οικονομικά ανεξάρτητο για να αποφασίσει για τη ζωή του και να επανενωθεί με την οικογένεια του.

Αυτή η χειραγώγηση, σε παρόμοια ή ελαφρότερη μορφή, μπορεί να υπάρχει σε σχέσεις παιδεραστίας, σε συζυγικές σχέσεις βίας αλλά και σε απλές καθημερινές σχέσεις. Σε μεγαλύτερα νούμερα μπορεί κανείς να διακρίνει τέτοια στοιχεία σε εκκλησιαστικές ομάδες (θρησκευτικές σέκτες) όπως και σε πολιτικά κόμματα.

Ο φόβος είναι το μεγαλύτερο όπλο υποδούλωσης ανθρώπων. Το τραγικό είναι ότι το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε μια γυναίκα που ερωτεύεται κάποιον είναι να φύγει μακριά του! Είναι έτοιμη να τον ακολουθήσει παντού, σε οποιαδήποτε χώρα! Η αγάπη είναι όπλο δυνατότερο του φόβου. Το σύστημα που κτίζεται επάνω στον φόβο γεννά την επιθυμία της φυγής και της ανεξαρτητοποίησης. Η αγάπη, όμως, ψάχνει ευκαιρίες να προσκολληθεί στον άλλο ελεύθερα, όπως η Ρουθ στην Παλαιά Διαθήκη, επέλεξε ελεύθερα, παρόλες τις παρακλήσεις της πεθεράς της για το αντίθετο, να προσκολληθεί στον Γιαχβέ και στο λαό Του.

Το σύστημα του φόβου δεν μπορεί να μας πάει πολύ μακριά. Ο νόμος του Θεού και οι προειδοποιήσεις του καμία σχέση δεν έχουν με την παραπάνω κινδυνολογία. Είναι ακριβώς το αντίθετο. Οι προειδοποιήσεις του είναι ενάντια σε πράγματα και καταστάσεις που υποδουλώνουν. Οι εντολές του έχουν σκοπό να διασφαλίσουν την ελευθερία του λαού Του που κέρδισε για χάρη τους ενάντια σε ανθρώπινα υποδουλωτικά συστήματα και σε μικρούς Φαραώ. Μόνο ο φόβος των ανθρώπων υποδουλώνει.